Vormgeven van een gebouw betekent antwoord geven drie vragen. Met welke structuur functioneert het gebouw optimaal? Welke vorm krijgt het gebouw, zodat de structuur hoort bij zijn plek? En last but not least, welke identiteit geeft de architect het gebouw zodat het functioneren en inpassing in de omgeving het beste tot zijn recht komen?

Het gebouw aan de Groenestraat in het Museumkwartier in het centrum van Utrecht is eigenlijk een economische galerijflat. Met de gekozen ontsluitingsstructuur kon op een eenvoudige wijze een ruime stallingsgarage onder het gebouw worden gemaakt. Het aantal liften en trappenhuizen werd beperkt. Er konden meer appartementen worden gerealiseerd. Dit project is een herontwikkeling van een eerder op deze locatie ontworpen onverkoopbaar plan. Deze ontsluiting maakt het plan haalbaar. Binnen de structuur hebben alle woningen zicht op de Groenestraat aan de voorzijde en betrekking op de binnenhof aan de achterzijde. De woningen op de begane grond krijgen een voordeur aan de straat. Daardoor krijgt het woongebouw identiteit en straatgerichtheid. In de doorsnede is voorkomen dat het gebouw er als een galerij-flat uitziet. Elke verdieping heeft een ander type woning. Ook deze diversiteit maakt het project haalbaarder.

Het Museumkwartier, een prachtig buurt in de middeleeuwse Utrechtse binnenstad wordt gekenmerkt een stedelijke structuur met gesloten bouwblokken. De straat voornaam en stenig. De binnenzijde informeel en groen. Ook het nieuwe woongebouw aan de Groenestraat kreeg twee gezichten. De bakstenen voorgevel met z’n duidelijke parcelering voegt zich mooi in de straatwand van de oude stad. Paarse en bruintinten voeren de overhand. In een smalle straat is veel plastiek in de voorgevel snel dramatisch. Er is gekozen de voorgevel vlak te houden, daardoor zijn de kozijnen in de straat goed zichtbaar.

In een tuin hoort een boom. Omdat de Groenehof op het dak van de stallingsgarage is aangelegd, is dat niet zo simpel. Door de tuin glooiend aan te leggen, is er voldoende ruimte om een boom te planten. Het is prettig als er in de tuin een plekje is, waar iemand zich rustig kan terugtrekken. Er zijn bankjes om lekker van de zon te kunnen zitten. Afgezonderd van het drukke stadsleven.

De identiteit van het gebouw toont zich in de kwaliteit van uitvoering, maatverhouding en detaillering. In andere woorden de deugden: orde, harmonie, elegantie en samenhang. Het is een misvatting dat originaliteit of uniekheid voorwaarden zijn voor architectuur. Duurzame schoonheid is te vinden in het pretentieloze, het eenvoudige en onbewerkte. De Utrechtse binnenstad bezit een dergelijke schoonheid. Het ontleent er zijn identiteit aan. Met dit gebouw heeft de architect een leefsfeer willen neerzetten. Het woonprogramma en de interactie met z’n omgeving is daarin essentieel. De vormgeving van het gebouw heeft dit idee gestalte gegeven.

Opdrachtgever: Van der Vorm Vastgoed / BAM Vastgoed

Architect: Jan Wijnand Groenendaal

Uitvoering: BAM Woningbouw Utrecht

Fotografie: Hester Heleen Snijders